Skip Navigation or Skip to Content

4 tips: zo versterk je als notaris jouw poortwachtersrol

14 maart 2024
3 min leestijd

Meer dan 100 vastgoednotarissen namen afgelopen maandag 11 maart deel aan het congres 'De poortwachtersrol van de notaris versterken' dat wij samen met het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (het CCV), de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie (KNB) en de Vereniging van Notariële Registergoed Specialisten (NRS) organiseerden. Onderwerp van gesprek: de poortwachtersrol van deze beroepsgroep versterken. Aan belangstelling in ieder geval geen gebrek. Het congres was binnen twee uur volgeboekt. Heb je het gemist? In dit artikel praten we je bij!

Notarissen belangrijk in voorkomen vastgoedcriminaliteit

Bestuursvoorzitter van de KNB Annerie Ploumen vertelde dagvoorzitter en CCV-adviseur Jantine van der Hurk waarom vastgoednotarissen deze rol hebben: “De notaris is een heel belangrijke schakel in de hele vastgoedtransactie. Er kan geen vastgoed overgedragen worden zonder dat de notaris uiteindelijk zijn handtekening onder de akte heeft gezet. Wij willen als beroepsgroep niet meewerken aan transacties die ondermijnend zijn. We nemen onze poortwachtersrol dan ook echt serieus”.

Voor de deelnemers had zij de volgende tips paraat:

  • Blijf alert en let goed op.
  • Stel vragen en vraag door.
  • Zorg dat je alle informatie hebt.
  • Als je uitlegt waarom je dit nodig hebt, dan is daar vaak begrip voor.

Rol notaris bij voorkomen ondermijning

Vervolgens nam Robert Helder, universitair docent notarieel recht aan de Universiteit Utrecht en werkzaam bij de financiële recherche het stokje over. Hij gaf de aanwezigen meer achtergrondinformatie over de rol van en de wettelijke kaders voor de notaris. Ook vertelde Helder welke instrumenten notarissen hebben om onderzoek te doen. En dat zijn er veel:

  • Vragen stellen aan cliënten,
  • Documenten bij cliënten opvragen,
  • Informatie uit de basisregistraties halen,
  • Internet en andere media gebruiken,
  • Letten op non-verbale communicatie van cliënten,
  • Zelf naar het vastgoed toe gaan.

Daarbij gaf hij aan dat geloofwaardigheid en consistentie sleutelwoorden zijn.

Stromannen en katvangers herkennen

Dirk Kolkman, senior toezichthouder Wwft bij Bureau Financieel Toezicht behandelde vervolgens recente en veelvoorkomende verschijningsvormen van ondermijning aan de hand van voorbeelden uit de opsporingspraktijk en de tuchtrechtspraak. Kolkman ging in op het herkennen van stromannen en katvangers en gaf de notarissen aan dat het ook hierbij belangrijk was om door te vragen. Bijvoorbeeld naar motieven voor het aangaan van een transactie, naar onderlinge relaties tussen partijen en naar de financiering.

Financiering en geldstromen onder de loep nemen

Na deze twee presentaties gingen de aanwezigen in twee groepen uiteen om met de praktijk aan de slag te gaan. Zo werd in een groep een praktijkcasus uitgewerkt. Moraal van het verhaal hierbij was dat de geldstroom gelijk op moet gaan met de akte. Is dat niet het geval? Dan moet een notaris willen weten waarom niet.

In de andere groep brachten John Meijerink (Politie), Hans van den Boom (Belastingdienst) en Ton Konings (FIOD) op de hoogte van actuele ontwikkelingen op het gebied van ondermijning en vastgoed. Ze gingen in op verschillende vormen van financiering en deelden risicofactoren bij praktijkcasussen.

Oproep om ervaringen uit te wisselen tussen notarissen

Vastgoednotaris en bestuurslid van de Vereniging van Notariële Registergoed Specialisten sloot het congres af met een korte wrap-up. Hij gaf aan: “Het is belangrijk om naar je onderbuikgevoel te luisteren. Door alle voorbeelden die de we vandaag hebben gehoord, weten we beter wat er allemaal gaande is. Het is zaak om daarop door te vragen.” Ook riep hij de beroepsgroep op om ervaringen met elkaar uit te blijven wisselen om zo de poortwachtersrol nog beter uit te kunnen voeren.

Podcast voor notarissen

Van het congres ‘De poortwachtersrol van de vastgoednotaris versterken’ wordt een tweedelige podcast gemaakt. De afleveringen zijn vanaf donderdag 11 april te beluisteren via het CCV-podcastkanaal. En wil je meer weten over het fenomeen witwassen?

We vertellen je graag alle ins en outs over witwassen!