Noord-Nederland is in trek, en niet alleen bij Randstedelingen die rust en betaalbare huizen zoeken. Ook criminelen vinden steeds vaker de weg naar Friesland, Groningen en Drenthe. Uit politiecijfers blijkt namelijk dat er steeds vaker drugslabs opduiken in Noord-Nederland.
Geen aangiftes
Hoewel Brabant volgens de cijfers nog steeds koploper is, met 21 drugslabs in 2021, groeit het aantal drugslabs dat aangetroffen wordt in de Noordelijke provincies gestaag. In 2022 zijn daar elf drugslabs gevonden. Dat is een verdubbeling van het aantal dat is aangetroffen in 2021. “We hebben het te veel laten lopen in het buitengebied”, vertelt Jan de Vries, manager bij PVO Noord-Nederland en tevens politiechef aan NRC.
Panden waarin een productielocatie van drugs is gevonden, zijn vaak leegstaande panden. Die kom je veel tegen in de buitengebieden van de noordelijke provincies. Dit zijn niet alleen leegstaande woningen, maar bijvoorbeeld ook leegstaande en/of verlate schuren. Soms merken omwonenden dat er iets speelt rondom het pand, beschrijft het NRC-artikel. Bijvoorbeeld doordat buren opeens veel activiteit zien bij een leegstaande schuur, waar voorheen niemand kwam. Maar deze verdachte activiteiten melden bij de politie gebeurt niet altijd, en ook het melden bij Meld Misdaad Anoniem is niet vanzelfsprekend. Bijvoorbeeld omdat het invullen van het formulier om een misdaad anoniem te melden tijd kost, wat niet iedereen heeft of eraan wil besteden. Het gevolg? De criminele activiteiten blijven plaatsvinden en de populariteit van Noord-Nederland blijft stijgen.
Mankracht
Waarom zetten de politie en gemeenten niet meer in op de preventie van drugscriminaliteit in het buitengebied? Dit blijkt met capaciteitstekort te maken hebben, blijkt uit het artikel. De politie mist mankracht. “Oprollen kost veel tijd en recherchewerk”, vertelt Jan de Vries aan dezelfde krant. “En dan breng je verdachten voor, krijgen ze een straf van een paar jaar, terwijl de echte bazen buiten schot blijven. Het verdienmodel is te interessant om te laten liggen.” Daarnaast merken gemeenten met een laag inwonersaantal maar groot buitengebied dat ze simpelweg geen budget hebben om de aanpak te intensiveren. Gemeenten krijgen namelijk per inwoner een bedrag van het Rijk. In het buitengebied wonen natuurlijk per vierkante kilometer minder mensen dan in een woonwijk, dorpskern of stad en dus hebben de gemeenten met veel buitengebied per vierkante kilometer minder te besteden.
Naïviteit
Een eenduidige oplossing is er dus niet, maar een deel van de oplossing kan misschien gezocht worden bij de verhuurders van deze panden. Niet alle criminelen betrekken de leegstaande panden ‘stiekem’. Sommigen benaderen agrariërs en betalen huur voor het gebruik van de locaties. “Verhuurders weten niet altijd wat zich in hun eigen loods afspeelde”, vertelt Jan over een aantal opgerolde wietkwekerijen in Noord-Nederland. Deze verhuurders weten dus niet dat de huurders hun panden gebruiken voor criminele activiteiten. “Er is hier nog wat naïviteit”. Een manier om deze naïviteit te verminderen is door informatie te bieden aan agrariërs en hen bewust te maken van eventuele gevolgen die misbruik van hun panden voor henzelf hebben.
Platform Veilig Ondernemen zet zich in om agrariërs en bewoners in het buitengebied beter te weren tegen onder meer drugscriminaliteit. Tijdens bijeenkomsten bespreken onze adviseurs signalen, trends en ontwikkelingen binnen een specifieke regio. Zo zijn ondernemers en bewoners in het buitengebied niet enkel in staat om mogelijk misbruik (eerder) te herkennen, maar kunnen we misbruik van panden in de toekomst voorkomen.